معرفی موشک فوق مدرن بولاوا Bulava

هم اکنون مرجله جدیدی در ساخت سلاح هسته ای استراتژیک روسی ویژه پرتاب از دریا فرا رسیده. فرمانده کل نیروی دریایی روسیه اعلام کرده بود که تولید انبوه موشک استراتژیک دریایی "بولاوا-ام" (طبق طبقه بندی غربی SS-NX-30) آغاز شده است. این موشک پیشرفته روسی از خانواده موشکهای بالستیک قاره پیماست که منحصرا از زیردریایی شلیک میشود و جدیدترین و مدرن ترین موشک قاره پیما یی است که تابه حال برای شلیک از زیردریایی طراحی و ساخته شده است .  

به گفته کارشناسان موشکی روسیه این موشک سوخت جامد ، از نظر طراحی و تکنولوژی بر اوج قله رده بندی موشکهای بالستیک قرار دارد . 
به گفته مقامات ارشد موشکی روسیه این موشک از نظر تکنولوژی ساخت کاملا در برابر طرح سپر ضد موشکی امریکا که در حال اجرای ان می باشد مصونیت دارد و این طرح نمی تواند در برابر این موشک و موشکهای سری TOPOL-M واکنش خاصی نشان دهد . 
توانایی موشک در انجام مانور تا رسیدن به هدف یکی از راههای گریز موشک از هواپیماهای رهگیر ضد موشک تا رسیدن به فاز پایانی شلیک می باشد . اما فاز پایانی مهمترین مرحله یک موشک بالستیک است و برای افزایش شانس رسیدن موشک به هدف در این فاز اقدامات و تمهیدات ویژه ای اندیشیده شده است . 
مهمترین اقدام پوشاندن کلاهک موشک با پوشش خاصی است که ان را در برابر مواد شیمیایی ، اشعه رادیو اکتیو ، تداخلات الکترومگنتیک ( EMP ) و پارازیتهای رادیویی و مزاحمتهای فیزیکی مصون نگه می دارد . تا قبل از این موشکهایی که ساخته می شدند با یک انفجار اتمی در فاصله حتی 10 کیلومتری و رسیدن تشعشعات به کلاهکشان از کار می افتادند ( یکی از راههای از بین بردن موشکهای بالستیک یک انفجار اتمی در ارتفاع بالا و از کار انداختن ان توسط تشعشعات است این روش از روشهای اولیه و پایه برای از بین بردن موشک قبل از رسیدن به محدوده هدف است ) 

کشندههای بولاوا

اما این موشک طوری طراحی شده است که قابلیت ایستادگی و مقاومت در برابر چنین انفجارهای اتمی را حتی تا فاصله 500 متری خود نیز دارد . و رهگیری ان تا هنگامی که فاز پایانی ان به اتمام نرسیده است به خاطر قابلیت مانور زیاد ان بسیار مشکل است . و تا زمانیکه این حرکت ادامه دارد رهگیری و انهدام ان مشکل است . 
تکنولوژی موشک SS-NX-30 از لحاظ ساخت همانند موشک SS-27 است و تنها فرق این دو ، کاهش اندک برد نهایی موشک SS-NX-30 است که برد ان را به 10 هزار کیلومتر رسانده است و دلیل این کاهش ، انطباق موشک با شلیک از زیردریایی می باشد . فرق دیگر نیز طبق گزارشات در کلاهک انهاست که موشک Bulava میتواند کلاهکهای اتمی 550 کیلو تنی حمل کند . تعداد دقیق کلاهکهایی که این موشک حمل می کند مشخص نیست اما گفته میشود کلاهکها هر یک دارای سیستمی هستند که می توانند با ایجاد چند کلاهک مجازی در دید رادارهای دشمن ، انها در رهگیری به اشتبان بیاندازند . 
سیستم هدایت کلاهکها توسط کامپیوتر است که با ماهواره GLOSNASS هدایت را انجام می دهد . این سیستم ناوبری میزان دقت این کلاهکها را به حدود 350 متر رسانده است . البته به گفته برخی سایتها این دقت از این مقدار هم بیشتر است . 
این موشک روی رزم ناوهای استراتژیک زیر دریایی از نوع پروژه 955 "بوری" کار گذاشته می شود. سه فروند از این نوع زیردریایی با نام های "یوری دلگاروکی"، "ولادیمیر مونوماخ" و "الکساندر نفسکی" استفاده خواهند شد.
"یوری دلگاروکی" اولین فروند از این نوع رزم ناوهایی است که باید در عرشه خود دوازده موشک SS-NX-30 را جای دهد. در ابتدا برای دلگاروکی و رزم ناوهای مشابه آن، موشک "دی-19 ام" تحت عنوان "بارک" در دفتر طراحی میاسکی ساخته شده بود. اما معلوم شد که سازندگان از حد ابعاد مجاز فراتر رفته اند (که به همین دلیل مجبور شدند زیر دریایی را با آن تطبیق دهند)، پس از آن نیز در زمان پرتاب سایر نقایص آشکار شدند. در نتیجه در سال 1998، زمانی که موشک در حد 80% آماده بود، پروژه تعطیل شده و این سفارش به انستیتو فناوری های گرمایی مسکو منتقل شد که سکوی پرتاب و مجموعه موشکی "پی. اس.-12ام.2" تحت عنوان "توپول-ام" (SS-27) را ساخته بود. موشک دریایی این انستیتو "بولاوا-ام" نام گرفت.   

اما آن نیز با دشواری هایی مواجه شد. از 6 پرتاب آزمایشی 4 پرتاب با شکست کامل مواجه شدند. به اجبار آزمایش دیگری انجام شد، طبق گفته فرمانده کل نیروی دریایی روسیه موفقیت آمیز بود، اما طبق نظرات کارشناسان مستقل، بدون درخشش خاصی انجام شده بود. اینطور که کارشناسان می گویند، یکی از سه کلاهک روی موشک، به میدان تیر نرسیده است. اما این مسئله سازندگان بولاوا و مدیران آنها را نا امید نکرد. "آناتولی پرمینوف" رئیس آژانس فدرال فضایی روسیه "روس کاسموس" ( این آژانس پاسخگوی طراحی و عرضه مجموعه های موشکی استراتژیک به نیروهای مسلح و از جمله نیروی دریایی روسیه می باشد) تاکید کرده بود که قبل از عرضه موشک به نیروهای مسلح، حداقل به 12-14 پرتاب نیاز است. در عین حال وی به تجربه آمریکا اشاره داشت که ضمن ساخت موشک مشابه "Trident II" نیاز به 19 پرتاب از زمین و 9 پرتاب از زیردریایی داشتند. 
همچنین در ادامه دو آزمایش دیگر برای بولاوا انجام خواهند شد و بطور کامل این آزمایش ها در سال های بعد ادامه خواهند یافت. یکی از این آزمایش ها نیز برای تعیین حداکثر برد پرواز آن خواهد بود. فعلاً مشخص نیست که به کجا پرواز می کند. 
طبق اطلاعات منتشره در مطبوعات غربی، موشک سه پله ای بولاوا که با سوخت جامد کار می کند، یکی از سبک ترین موشک ها در نوع خود است. وزن آن 30 تن و برد عمل آن 8 هزار کیلومتر است. این موشک می تواند به 4 تا 10 کلاهک هسته ای مجهز شود.  

حتمالاً بولاوا با 10 کلاهک در نیروهای مسلح روسیه پذیرفته خواهد شد، چرا که در غیر این صورت ارزش نظامی آن چندان زیاد نخواهد بود. مسئله در این است که زیردریایی های اتمی نوع "بوری" با 12 سکوی پرتاب موشک طراحی شده بودند. ساختمان رزم ناو "یوری دلگاروکی" دقیقاً چنین خواهد بود. اما زیردریایی بعدی از همین پروژه، یعنی "ولادیمیر مونوماخ" و "الکساندر نفسکی"، اکنون با قابلیت پرتاب 16 موشک ساخته می شوند. اگر طرح های موجود اجرا شوند، روی سه زیردریایی اتمی 44 بولاوا و 440 کلاهک هسته ای جای می گیرند. این سهمی چشمگیر در بالا بردن توان بازدارندگی استراتژیک هسته ای خواهد داشت که از دکترین نظامی روسیه سر چشمه می گیرد.
آزمایش های "بولاوا" و ویژگی های آن از اسرار دولتی روسیه هستند. اما فقط نه برای آمریکا، زیرا این کشور نمایش پرواز موشک ها و ویژگی های اصلی فنی-نظامی آن را مطابق پیمان کاهش سلاح تهاجمی استراتژیک (START-1) از دست اول دریافت می کند. بدین ترتیب این تنها رازی برای نظامیان و طراحان روسیه است و یا شاید برای شهروندان که از مالیات آنها این مجموعه های موشکی ساخته می شوند، چرا؟
یکی از علل سری بودن اوضاع پیرامون "بولاوا" و "یوری دلگاروکی" و سایر رزو ناوهای مشابه آن در این است که آنها اسیر جاه طلبی های سیاسی برخی از مقامات بلندپایه روسیه شده اند این سبب می شود که تولید انبوه "بولاوا" که هنوز تکمیل نشده آغاز شده و باری دیگر وعده داده شود که رزم ناو جدید مجهز به موشک جدید استراتژیک به نیروی دریایی روسیه عرضه خواهد شد.
آخرین زیردریایی اتمی، رزم ناو موشکی-استراتژیک نوع سنگین پروژه 941 به نام "آکولا" (طبق طبقه بندی غربی Typhoon) نیز پس از پایان یافتن آزمایش ها قرار است به "بولاوا-ام" مجهز شود. در "آکولا" بر خلاف پروژه 955، نه 12 و 16 و بلکه 20 سکوی پرتاب موشک وجود دارد. این می تواند بلافاصله پتانسیل بازدارنگی هسته ای دریایی روسیه را به میزان 200 کلاهک افزایش دهد.  حمل کننده بولاوا

"سرگی ایوانوف" معاون نخست وزیر فدراسیون روسیه اعلام داشته که مسئولین "روس کاسموس" باید موضع فعالتری در رابطه با آزمون و آماده سازی تولید انبوه مجموعه های موشکی استراتژیک "بولاوا" داشته باشند. "توجه کافی به کارهای مربوط به قطعات و سازه های مجموعه های موشکی استراتژیک "بولاوا" که باید روی زمین انجام شوند، مبذول نمی شود. کم نیستند مواردی که آزمون های عملی به محاسبات ریاضی تبدیل می شوند". در 23 دسامبر 2008پس از پرتاب موشک "بولاوا" از زیردریایی اتمی "دمیتری دانسکوی"، این موشک خودبخود نابود شده و در هوا منفجر شد.  

ین موشک می تواند شش یا ده بلوک هسته ای هیپرسونیک با قابلیت مانور و رهنمون سازی جداگانه داشته باشد که می توان ارتفاع و جهت مسیر پرواز آنها را تغییر داد. 
در حال حاضر این موشک در زیردریاییهای کلاس تایفون روسیه استفاده می شوند ولی به زودی با تحویل اولین زیردریایی ‘ Borey’ class در این زیردریاییی نیز استفاده خواهند شد زیرا این زیردریایی پیشرفته انطباق کامل با این موشک دارد و جایگاههای موشک آن مخصوص پرتاب همین سری موشک هستند. ایران هم در رزمایش پیامبر اعظم اعلام کرد که یک نمونه از آن را ساخته و با موفقیت آزمایش کرده که تصویری از آن منتشر نشده. موشک ایرانی قادر بود که چهار هسته یا کلاهک داشته باشد. 

مشخصات :

کلاس : SLBM 
وزن پرتاب :36 تن 
سیستم هدایت: اینرسی 
طول : 11.5 
قطر : 2 متر 
وزن هر کلاهک: 100 الی 150 کیلوگرم 
سال عملیاتی شدن: 2009 با ادامه آزمایشات
برد : 10 هزار کیلومتر 
مراحل شلیک : 3 مرحله ، هر 3 با سوخت جامد 
شعاع خطا : 350 متر 
تعداد کلاهک : 10 (غیر قطعی) 

برگرفته از انجمن هوافضا(مهدی وجدانی)،مجله هوایی