تاريخچه و سير تحول نقشه

در گذشته هاي دور ، از ترسيم به عنوان شكلي از هنر براي بيان احساسات و زيباييها و يا روشي براي ارسال و ابلاغ نظريات و ايده ها استفاده مي شد.
بشر اوليه عكس حيوانات را روي ديوار غارها ترسيم ميكرد كه اين خود مقدمهاي براي خلق و ايجاد نقشه به حساب مي آيد .
بعد از گذشت قرنها در 2000 سال قبل ا زميلاد مسيح بشر آموخت كه براي ترسيم و تفهيم افكار خود به جاي ديوار غارها و سنگها از پوست آهو استفاده كند.لئوناردو داوينچي هنرمند نقاشي مشهور ايتاليا باري عملي شدن طرحاي خود از تصاوير سه بعدي و نما به صورت كروكي و آزمايشي استفاده مي كرده است . شايد اولين نقشه هاي كشيده شده كه در دست است مربوط به مهندسين كلداني باشد كه بر روي يك تخته سنگ كشيده شده است وهم اكنون در موزه لوور پاريس از آن نگهداري مي شود. وسايلي كه معماران قديم استفاده مي كردند از از برنز ساخته مي شد و تقريبا شبيه وسايلي بود كه امروزه براي ترسيم نقشه ها استفاده مي كنند.
در قرن سيزده و چهارده ، نقشه ها به صورت تصاويري سه بعدي كشيده مي شدند .غالبا اين نقشه هاي سه بعدي ، يك تصوير ضميمه نيز به همراه داشتند كه تركيبي از نماي بالا با تصاويري از جلو يا از چپ بودند .
البته خواندن اين نقشه ها بسيار سخت و مشكل بود ، از اين رو با گذشت زمان دو تصوير تركيب شده از يكديگر جدا و حتي بعضي اوقات تصويري سومي را هم به آن اضافه مي كردند.
در اواخر قرن شانزدهم و اوايل قرن هفدهم كليه سفارشات و نياز هاي كارخانه ها به وسيله نقشه هايي تهيه مي شد كه تقريبا شبيه به نقشه هاي امروزي بود ، اما در اين نقشه ها از مقياس استفاده نمي شد ولي كليه قطعات ترسيم شده داراي ابعادو عدد اندازه بودند .
با پيشرفت فن كشتي سازي ، احتياج به نقشه هاي با دقت بيشتر احساس شد . نقشه هاي كه توسط ديا نوردان و يا همكاران آنها در قرن هجدهم كشيده مي شد ، داراي سه تصوير از جنسم مورد نظر بود.
در اين نقشه ها هر سه اندازه اصلي جسم يعني طول ، عرض ، و ارتفاع به خوب نشان داده مي شد.
در سال 1798 يك مهندس فرانسوي به نام گاسپارد مونژ كتابي در زمينه هندسه ترسيمس منتشر كرد ، كتابي كه اساس و بنيان رسم فني امروز را پايه ريزي كرد.
هندسه ترسيمي در قرن نوزدهم به سرعت توسعه و تكامل يافت تا اينكه امروزه كليه نقشه هايي كه در رشته هاي مختلف صنعتي ، رسم مي گرر پيرو اين قاعده بوده و معمولا داراي سه تصوير از يك جسم است.
به طور خلاصه مي توان گفت ، تهيه تصاويري از ساخته ها و مصنوعات به طريقي كه قابل درك براي ديگران باشد از نخستين ارزو هاي انسان در طول تاريخ بوده است ، لذا دسترسي به يك شيوه واحد به گونه اي كه امروز عمل مي شود با دشواريهاي فراوان و تحولات بسار همراه بوده است .
لكن امروزه با استعانت از شيوه هاي علمي ارائه شده به راحتي ميتوان با استفاده از روشهاي سنتي و يا رايانه ها ، قطعات پيچيده مكانيكي يا ساختمانها و تاسيسات بزرگ را به وسيله نقشه كشي به تصويري كشيده و براي ساخت در اختيار متخصصان قرار داد.